ขนบธรรมเนียมประเพณี

           ชาวบ้านไผ่ได้ยึดถือวัฒนธรรม ประเพณีและได้จัดให้มีเป็นประจำทุกปีตลอดได้แก่ งานปีใหม่ งานสงกรานต์ งานวันเข้าพรรษา งานทอดผ้าป่า งานทอดกฐิน งานบุญมหาชาติ งานบุญกุ้มข้าวใหญ่ งานวันออกพรรษา และงานวันลอยกระทง

     วัดพระเจ้าใหญ่ผือบัง
   

          งานประเพณีบุญกุ้มข้าวใหญ่และของดีอำเภอ
บ้านไผ่ได้จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 2542
การทำบุญกุ้มข้าวใหญ่ เป็นจารีตประเพณีที่สอบทอดกันต่อกันมาช้านานของชาว "ไทอีสาน" มาแต่โบราณกาล จนถือเป็น "ฮีต" (จารีต) ซึ่งเกิดจากคติความเชื่อที่ว่า การนำข้าวจากทุ่งนามาสู่บ้านเรือนตน ควรจะมีการสู่ขวัญข้าวเพื่อสรรเสริญและขอบคุณแม่โพสพ จะก่อให้เกิดความเป็นสิริมงคล แก่เจ้าของนา ความอยู่เย็นเป็นสุขของครอบครัว และความเจริญก้าวหน้าในอาชีพโดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำนา ความเชื่ออีกอย่างหนึ่งก็คือ ในครั้งพุทธกาลได้มีการนำข้าวไปทำบุญถือว่าเป็นกุศลสูงสุดแก่ผู้ทำบุญด้วยข้าวนั้น ชาวอีสานมีความศักดิ์สิทธิ์ของข้าวเช่นเดียวกับคนไทยโดยทั่วไป ได้รับการสั่งสอนจากบรรพบุรุษว่า ไม่ให้เหยียบข้าว ไม่ให้เทข้าวทิ้ง ตลอดจนให้รู้จักใช้ข้าวอย่างประหยัด เมื่อกินข้าวอิ่มแล้วให้ยกมือไหว้ข้าว หรือขอบคุณแม่โพสพ นั่นแสดงให้เห็นถึงการรู้จักบุญคุณของข้าว ซึ่งเป็นอาหารของเรานั่นเอง
ดังนั้น พี่น้องชาวอำเภอบ้านไผ่ จึงได้จัดงานประเพณีบุญกุ้มข้าวใหญ่อำเภอบ้านไผ่ขึ้น เป็นครั้งแรกเมื่อมี พ.ศ. 2542 ต่อเนื่อง ปี 2543 สำหรับปี พ.ศ. 2544 โดยความร่วมมือของ ชมรมกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน องค์กรปกครองท้องถิ่น ส่วนราชการ/รัฐวิสาหกิจ และคณะอนุกรรมการร่วมภาครัฐบาลและเอกชน เพื่อแก้ไขปัญหาและพัฒนาเศรษฐกิจอำเภอบ้านไผ่ (กรอ.อ.บ้านไผ่) จึงได้ร่วมใจกันเพิ่มเติมชื่องานว่า "งานประเพณีบุญกุ้มข้าวใหญ่ และของดีอำเภอบ้านไผ่ ประจำปี 2544" โดยมีวัตถุประสงค์ คือ

1. เพื่อเป็นการอนุรักษ์จารีตประเพณีที่ดีงามสืบทอดต่อจากบรรพบุรุษ
2. เพื่อเป็นการสร้างขวัญกำลังใจแก่ผู้ประกอบอาชีพหลักของชาวอีสาน และผู้ประกอบอาชีพอื่นว่าข้าวมีคุณแก่เรา ควรจะเห็นความสำคัญของข้าว
3. เพื่อแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีต่อข้าว
4. เพื่อแสดงออกถึงความรัก ความสามัคคีประกอบการทำบุญตามประเพณี